Adaptogeny początkowo definiowano jako substancje, które wzmacniają stan „niespecyficznej odporności na stres”, czyli stan fizjologiczny, który jest powiązany z różnymi zaburzeniami układu neuroendokrynno-immunologicznego. Badania wykazały, że adaptogeny charakteryzuje działanie neuroprotekcyjne, przeciwdepresyjne, przeciwlękowe, nootropowe i stymulujące ośrodkowy układ nerwowy. Ponadto szereg badań klinicznych wykazuje, że adaptogeny przeciwdziałają zmęczeniu, zwiększając zdolność do pracy umysłowej w warunkach stresu i przemęczenia.1
Jakie warunki musi spełniać roślina, aby mogła być określana adaptogenem?
- Nie może stymulować zbyt mocno organizmu i znacząco zaburzać fizjologii, ma za zadanie wprowadzić organizm w stan naturalnej równowagi, prowadząc do stanu homeostazy.
- Nie może działać jedynie na jeden organ czy układ – musi wspierać organizm holistycznie, całościowo na wielu poziomach.
- Nie może być toksyczna - nie powinna powodować działań niepożądanych oraz uzależnień.
Istnieje jedynie około 70-ciu roślin, które spełniają powyższe kryteria. My dziś skupimy się na najważniejszych:
Ashwagandha
Ashwafanda to jeden z najpopularniejszych, wielokrotnie przebadanych naukowo adaptogenów. Roślina ta wykazuje działanie redukujące i budujące odporność na stres. Dzieje się to za sprawą redukcji stężenia kortyzolu (hormonu stresu) we krwi, co może mieć nie tylko doraźne, ale i długofalowe efekty na obniżenie poziomu i podatności na stres.2
Badania wskazują również, że ashwagandha wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, przeciwutleniające, immunomodulujące, hemopoetyczne i odmładzające.3
Ashwagandhę znajdziesz w suplemencie diety Adaptogen power.
Maca
Roślina maca, uprawiana na wysokości 4000 m w peruwiańskich Andach Środkowych, zawiera hipokotyle, które od wieków były używane w medycynie.
Badania wykazują, że maca wpływa pozytywnie na gospodarkę hormonalną, poprawiając libido, płodność oraz łagodząc dolegliwości związane z menopauzą.4,5 Wykazuje również działanie obniżające ciśnienie krwi, a także neuroprotekcyjne i przeciwutleniające.6
Reishi
Ten grzyb jest stosowany w medycyie chińskiej od 2000 lat. Przez ostatnie lata opublikowano szereg badań potwierdzających szerokie spektrum jego działania farmakologicznego, które obojmuje m. in. działanie: przeciwutleniające, przeciwmiażdżycowe, przeciwzapalne, hepatoprotekcyjne, przeciwstarzeniowe.7 Grzyby reishi to także sposób na wspomaganie odporności, a także wspomaganie organizmu w walce z nowotworem. Badania wykazują bowiem, że aktywne związki zawarte w reishi mogą przyczyniać się do obumierania komórek nowotworowych i hamować ich namnażanie.8
Żeń-szeń
Żeń-szeń ma w swoim składzie ponad 200 substancji aktywnych, a w medycynie wschodniej stosowany jest od ponad 4000 lat. Jedną z najważniejszych substancji żeń-szenia są ginsenozydy, które zwiększają zdolność hemoglobiny do przyłączania tlenu. Dzięki temu organizm ma większe możliwości w kwestii wysiłku umysłowego oraz fizycznego, a także rekonwalescencji. Wiele badań wskazuje na to, że żeń-szeń może wspomóc osoby cierpiące na choroby sercowo-naczyniowe i metaboliczne. Wspiera także zdrowie psychiczne. Ostatnie badania donoszą, że żeń-szeń może także korzystnie wpływać na czynność wątroby.9
Żeń-szeń znajdziesz w suplemencie diety Adaptogen power.
Gotu kola
To kolejna roślina, która jest już stosowana od wieków ze względu na swoje właściwości zdrowotne. Gotu kola wspiera pamięć i koncentrację. Uwalnia ona bowiem eutroficzny czynnik pochodzenia mózgowego, czyli białko pobudzające tworzenie nowych komórek mózgowych. Wąkrotka azjatycka i jej triterpenoidy mają również korzystny wpływ w przypadku osób ze schorzeniami neurologicznymi i skórnymi, co zostało potwierdzone w badaniach klinicznych. Wykazują także działanie przeciwzapalne, antyoksydacyjne, przeciwapoptotyczne, uspokajające, antydepresyjne oraz poprawiające jakość snu.10,11
Gotu kolę znajdziesz w suplemencie diety Adaptogen power.
Szczodrak krokoszowaty
Szczodrak krokoszowaty, a w zasadzie jego korzeń swoje prozdrowotne właściwości zawdzięcza związkom w nim zawartym, zwanymi ekdysonami. Są to pochodne steroidowe o dosyć szerokim działaniu. Najlepiej poznanym i przebadanym związkiem z tej grupy jest 20-hydroksyekdyson. Liczne badania ekdysonów i ekstraktu ze Szczodraka in-vivo wykazały: działanie anaboliczne, wzrost wydolności fizycznej, działanie przyspieszające gojenie ran, działanie neuroprotekcyjne.12
Badania farmakologiczne z udziałem ludzi wykazały zwiększenie sprawności i wydolności fizycznej po zastosowaniu ekstraktów z korzenia Szczodraka.13
Szczodraka znajdziesz w suplemencie diety Adaptogen power.
Uwaga: Jeśli przyjmujesz jakiekolwiek leki przeciwdepresyjne, koniecznie skonsultuj z lekarzem chęć włączenia adaptogenów do codziennej diety. Część ekstraktów może indukować interakcje z zażywanymi lekami, prowadząc do zwiększenia ryzyka wystąpienia niepożądanych działań leków psychotropowych.14 Link do badania
